Niemand die het zeker weet. En daarom in het kader van hoe het zou kunnen… Ik gooi er vandaag even een bewust levensverhaaltje tegenaan. Ik kwam erop toen ik het Engelstalige boek las van Fritjof Capra, The Turning Point. Dat de dokter kijkt naar een deel van het lichaam en vergeet te kijken naar de patiënt als heel persoon.
Jaren geleden verbleef ik in een ziekenhuis. Ik was aan de beterende hand en dan hobbel je al snel het bed uit. Op de kamer naast mij lag een oudere vrouw en zij was al twee keer een praatje met mij komen maken. Ik wist dat ze geopereerd moest worden en daarom hobbelde ik de avond voor haar operatie nog even bij haar binnen. Ze had een slaappil gekregen en ze was bang voor de operatie. Waarom, is dan de logische vraag. Nou dat had nog niemand aan haar gevraagd. Ik kreeg een verhaal te horen van vroeger. Ze had een bevalling gehad vroeger en ze had na de geboorte een roesje gekregen. Het kind was bij haar weggehaald en het kind had ze erna nooit meer gezien. Haar angst kwam dus voort uit een nare gebeurtenis vanuit het verleden. Nadat ze haar verhaal verteld had aan mij: geen slaappil meer nodig. Later nog even een aardige verpleegster op het hart gedrukt om mevrouw even lief te begeleiden naar de operatiekamer en klaar. Wat van mijn bloemen bij haar op de kamer neergezet en eind goed al goed.
Kijken naar de patiënt als heel persoon… Ik hoor niet anders om mij heen, van artsen die geen tijd hebben en die kortaf zijn. Wees je ervan bewust dat mensen daarom niet het gehele verhaal aan je vertellen. Zorg als arts dat patiënten zich welkom voelen en kies anders een ander beroep of blijf buiten beeld. De verpleegkundigen, ander zorgpersoneel en de vrijwilligers in een ziekenhuis zijn zo belangrijk. Zij vangen vaak wel net op wat een arts mist en zij vragen door.
Met de huidige bezuinigingen, ik verneem verhalen van 10 minuten gesprekken bij de dokter of uur gesprekken bij de psycholoog en waar dan gewoon de wekker afgaat. U kunt gaan en was u nog niet uitgesproken dan heeft u pech, volgende afspraak. Huisartsenpraktijken zijn bedrijven geworden en de patiënt voelt zich niet meer welkom en thuis. Mijn eigen arts, die ik nooit zelf meer zie in de praktijk, vertelde mij laatst dat zij veelal bezig is met de administratieve rompslomp en dat haar praktijk nu een bedrijf is. Ik kwam haar toevallig buiten de praktijk tegen.
Ik kan niet anders denken dat op termijn de kosten veel hoger zullen zijn die door tijdsdruk, papierrompslomp en gemiste diagnoses ontstaan. Ook het risico op foute diagnoses neemt toe. Het is schrikbarend hoeveel mensen ik al ken die door een medische fout blijvend invalide zijn geworden.
Ook een verhaal over een vrouw die de diagnose anorexia kreeg. Na verder vragen bleek zij een slikprobleem gehad te hebben toen zij jong was, het eten deed toen pijn. Ze had geen anorexia maar een angststoornis voor eten. Leer haar opnieuw eten zonder pijn en je krijgt een heel ander beeld. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Ook verhalen over overdrachten tussen ziekenhuizen en artsen die spaak lopen. Het is dat mensen zelf nog bewust nadenken, anders was het leed niet te overzien geweest. Ook overdrachten tussen collega’s zijn vervelend voor de patiënt en zij voelen zich ongemakkelijk als ze weer het gehele verhaal overnieuw moeten gaan vertellen als er geen goede overdracht is geweest. Vaak ontbreekt het ook aan tijd om dossiers in te lezen.
Er blijft altijd een grijs gebied in de zorg en daar heb ik al eerder over geschreven. Soms willen mensen dingen niet vertellen en dan is het zoals het is.
Misschien zou er in de opleiding iets anders kunnen, combinatie van lichaam en geest?
Gelukkig zijn er heel veel afdelingen en praktijken waar ze proberen wel naar de patiënt als heel persoon te kijken. Wat mij betreft de toekomst. Het zou zomaar bewust kunnen…
Ook buiten de zorg zou het zomaar kunnen, als we eens gaan kijken naar de mens als heel persoon of naar een situatie in zijn geheel. Zou zomaar bewust tot oplossingen kunnen leiden.